รู้จัก “จันทรุปราคาเต็มดวง” เห็นพระจันทร์เป็นสีแดง ในคืนวันลอยกระทง 8 พ.ย.65 พลาดครั้งนี้ ต้องคอยชมอีกครั้ง 3 ปีข้างหน้า หรือวันที่ 8 เดือนกันยายน 2568
วันที่ 7 เดือนพฤศจิกายน 2565 แฟนเพจ NARIT สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ โพสต์ข้อความว่า
จันทรุปราคา (Lunar Eclipses)การเกิดจันทรคราส เป็นการเกิดที่พระอาทิตย์ โลก และพระจันทร์โคจรมาอยู่ในแนวระนาบเดียวกัน โดยมีโลกอยู่ตรงกลางระหว่างพระอาทิตย์กับพระจันทร์ เกิดขึ้นเฉพาะในวันพระจันทร์เต็มดวง หรือ ตอนข้างขึ้น 14-15 ค่ำ ขณะที่พระจันทร์โคจรผ่านเข้าไปในเงามืดของโลกที่ทอดไปในอวกาศ ผู้สังเกตบนโลกจะเห็นพระจันทร์เว้าแหว่งไปเรื่อย ๆ กระทั่งพระจันทร์เข้าไปอยู่ในเงามืดทั้งยังดวง และเริ่มเห็นพระจันทร์
เว้าแหว่งอีกครั้งหนึ่งเมื่อพระจันทร์เคลื่อนออกจากเงามืดของโลก คนไทยสมัยโบราณเรียกปรากฏการณ์นี้ว่า “ราหูอมจันทร์”
เงาของโลกที่ทอดไปในอวกาศแบ่งเป็น 2 ประเภท เช่น “เงามัว (Penumbra Shadow)” เป็นเงาส่วนนอกสุด เมื่อพระจันทร์เข้ามาอยู่ในเงาส่วนนี้จะมีความสว่างต่ำลงน้อย และ “เงามืด (Umbra Shadow)” เป็นเงาที่มืดสนิท เมื่อพระจันทร์เข้ามาอยู่ในเงาส่วนนี้จะทำให้เกิดส่วนมืดเว้าแหว่ง ก็เลยแบ่งประเภทของปรากฏการณ์จันทรคราสได้ดังนี้
1. จันทรุปราคาเต็มดวง (Total Lunar Eclipse)
เกิดขึ้นเมื่อพระจันทร์ทั้งยังดวงเคลื่อนเข้าไปอยู่ในเงามืดของโลก จะเห็นพระจันทร์เป็นสีส้มหรือสีแดงอิฐ เนื่องจากแสงขาวจากพระอาทิตย์จะถูกหักเหเมื่อผ่านชั้นบรรยากาศโลก สีแดงและสีส้มเบี่ยงทิศทางเข้าพบกลางเงามืด ก็เลยเห็นพระจันทร์เป็นสีแดงระหว่างเกิดปรากฏการณ์จันทรุปราคาเต็มดวง
2. จันทรุปราคาบางส่วน (Partial Lunar Eclipse) เกิดขึ้นเมื่อพระจันทร์เคลื่อนผ่านเงามืดของโลกเพียงบางส่วน โดยจะเห็นพระจันทร์มีลักษณะเว้าแหว่ง
3. จันทรุปราคาเงามัว (Penumbral Lunar Eclipse) เกิดขึ้นเมื่อพระจันทร์เคลื่อนผ่านเข้าไปเงามัวของโลก โดยไม่ผ่านเงามืด พวกเรายังคงเห็นพระจันทร์เต็มดวง แต่ความสว่างต่ำลง สังเกตเห็นความเปลี่ยนแปลงค่อนข้างยาก
จันทรุปราคาเต็มดวง คืนวันลอยกระทง 2565
สำหรับปรากฏการณ์จันทรคราสในวันอังคารที่ 8 เดือนพฤศจิกายน 2565 คืนวันลอยกระทง เป็นปรากฏการณ์ “จันทรุปราคาเต็มดวง” เกิดขึ้นในระยะเวลาราว 15.02 – 20.56 น. (ตามเวลาของไทย) สังเกตได้จากหลายพื้นที่ทั้งโลก เช่น ทวีปยุโรปตอนเหนือและตะวันออก ทวีปเอเชีย ทวีปออสเตรเลีย ทวีปอเมริกาเหนือ บางส่วนของทวีปอเมริกาใต้ มหาสมุทรแปซิฟิก มหาสมุทรแอตแลนติก มหาสมุทรอินเดีย ขั้วโลกเหนือ และบางส่วนของขั้วโลกใต้
เมืองไทย พระจันทร์จะโผล่พ้นขอบฟ้าทางทิศตะวันออกเวลา 17.44 น. จึงไม่สามารถสังเกตช่วงแรกของการเกิดปรากฏการณ์ได้ และจะเริ่มเห็นได้ขณะเกิดจันทรุปราคาเต็มดวงพอดี เห็นได้ด้วยตาเปล่าทุกภูมิภาคของเมืองไทย รอบ ๆ ขอบฟ้าทางทิศตะวันออก ตั้งแต่เวลา 17.44 น. เป็นต้นไป ตอนที่เกิดคราสเต็มดวง พระจันทร์จะปรากฏเป็นสีแดงอิฐ จนกระทั่งเวลา 18.41 น. รวมระยะเวลานาน 57 นาที
ปรากฏการณ์จันทรุปราคาเต็มดวงเหนือฟ้าเมืองไทยคราวต่อมา จะเกิดขึ้นในอีก 3 ปีข้างหน้า ในวันที่ 8 เดือนกันยายน 2568